พลาสติก คือ ส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของเราทุกคน ไม่ว่าหันมองไปทางไหนก็ต้องพบเจอกับผลิตภัณฑ์ที่ทำจากพลาสติกอยู่เสมอ ในปัจจุบันโลกของเรามีปริมาณขยะพลาสติกที่เพิ่มจำนวนสูงขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะขวดน้ำ หรือ ขวดพลาสติก PET แม้จะมีความพยายามที่จะผลักดันให้มีนำบรรจุภัณฑ์พลาสติกเข้าสู่กระบวนการรีไซเคิล (Recycle) ให้มากที่สุด แต่ก็ยังไม่เพียงพอ ซึ่งในปี 2021 ได้เกิดเทนรด์ใหม่ Label-free Bottle หรือขวดไร้ฉลาก เทรนด์ใหม่ของการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ที่จะเข้ามาเปลี่ยนเทรนด์การออกแบบบรรจุภัณฑ์พลาสติกในอนาคต
ขวด Label-free Bottle คืออะไร?
ขวด Label-free Bottle คือ ขวดไร้ฉลาก เป็นขวดพลาสติก หรือขวดน้ำที่เราเห็นกันจนชินตา แต่มาในรูปแบบที่ไม่มีฉลากสินค้าพลาสติกห่อหุ้มมา โดยตัวขวดจะเปลี่ยนเป็นการปั้มนูนเป็นโลโก้สินค้าแทน โดยวัตถุประสงค์ เพื่อการนำไป Recycle ได้ทันทีโดยไม่ต้องคัดแยกฉลากออก ช่วยประหยัดพลังงานและการปล่อยของเสียออกสู่ธรรมชาติได้ปริมาณมาก ซึ่งในขณะเดียวกัน ขวดแบบไร้ฉลาก สามารถนำไปเข้าสู่กระบวนการ Upcycling การนำวัสดุกลับมาใช้ใหม่ และลดขั้นตอนการผลิต ได้เป็นอย่างมาก โดยตัวขวดจะเปลี่ยนเป็นการปั้มนูนเป็นโลโก้สินค้าหรือสกรีนไปที่ตัวขวดแทน
ขวด Label-free Bottle อนุรักษ์สิ่งแวดล้อมยังไง
ขวด Label-free Bottle หรือขวดไร้ฉลาก จะช่วยลดการใช้พลาสติกลงอย่างเห็นได้ชัด โดยพลาสติกที่ใช้ทำฉลากสินค้าคือ โพลีไวนิล คลอไรด์ (Polyvinyl Chloride: PVC) หรือที่รู้จักกันในชื่อ พีวีซี ซึ่งพลาสติกประเภทนี้ สามารถนำกลับมารีไซเคิลได้ก็จริง แต่ถูกจัดให้เป็นพลาสติกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด เพราะสารประกอบคลอรีนเป็นองค์ประกอบสามารถตกค้างเป็นมลพิษต่อสุขภาพเราและสิ่งแวดล้อมได้ และ ฉลาก PVC เหล่านี้ยังไม่มีเทคโนโลยีรีไซเคิลได้ ต้องส่งให้บริษัทรับจัดเก็บนำไปทำลายทิ้งตามคำแนะนำขององค์กรสิ่งแวดล้อม
ซึ่งขวด Label-free Bottle ได้ลดการใช้ฉลากพสาสติกเหล่านี้ลง ทั้งยังช่วยทำให้กระบวนการรีไซเคิลทำได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดทอนขั้นตอนและพลังงานที่ต้องใช้ในการคัดแยกฉลากพลาสติกลง ง่ายต่อการนำขวดพลาสติก เข้าสู่การ Upcycling และ Recycling ( การแปลงวัสดุเหลือใช้เป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ )
ขวด Label-free Bottle ความท้าทายแห่งอนาคต
แม้ขวด Label-free Bottle จะช่วยลดการใช้พลาสติกลงอย่างเห็นได้ชัด แต่ก็ยังไม่สามารถวางจำหน่ายในตลาดทั่วไปได้มากนัก เพราะตัวขวดไม่ได้มีฉลากที่โดดเด่นสะดุดตาและยังมีต้นทุนในการผลิตสูง เมื่อวางรวมกันกับสินค้าอื่นๆ ทำให้ด้อยความสามารถในการแข่งขันราคาและสร้างจุดเด่นให้สินค้า ซึ่งความแตกต่างของตัวสินค้าและภาพลักษณ์จากฉลากเป็นสิ่งสำคัญในการตัดสินใจซื้อของผู้บริโภค ระบบบาร์โค้ด นอกจากใน Moderntrade แล้วยังใช้ในระบบสต็อคด้วย แม้จะเป็นธุรกิจออนไลน์ก็ยังการใช้บาร์โค้ดในการจัดการสินค้าเช่นเดียวกัน การแก้ปัญหาของฉลากสินค้าจึงมักเป็นการทำบรรจุภัณฑ์ห่อหุ้มชั้นนอก เช่น การใช้ถุงแพ็คสินค้า หรือกล่องอีกชั้นแทน
และความท้าทายอีกส่วนหนึ่งที่ไม่ควรมองข้าม คือ โรงงานผลิตขวดพลาสติก ที่เป็นต้นกระบวนการผลิตขวดพลาสติก ที่เราใช้กันอยู่ในตอนนี้ โรงงานผลิตขวดพลาสติก จะต้องรองรับการผลิตฝาขวดแบบปั้มนูนรวมถึงความสามารถในการบริการงานฉลากที่สกรีนลงบนบรรจุภัณฑ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีความละเอียดของงานพิมพ์คมชัดและติดทนทาน ให้ไปตามความต้องการของตลาดที่หลากหลายซึ่งหากมีการแนะนำหรือพัฒนาออกมาเป็นตัวเลือกให้กับเจ้าของผลิตภัณฑ์ จะเป็นการช่วยกระตุ้นการเปลี่ยนแปลงแนวคิดการออกแบบและการเลือกใช้ขวดพลาสติก ให้เกิดขึ้นอย่างแน่นอน
แม้ในตอนนี้การใช้ขวด Label-free Bottle ยังไม่แพร่หลาย แต่เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน การลดการใช้ฉลากพลาสติกลงก็เป็นการเริ่มต้นแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ ที่หลายแบรนด์ดังให้ความสนใจ อนาคตอันใกล้เราอาจจะได้เห็นขวดใสไร้ฉลากเข้ามาแทนที่กันมากขึ้น
