ขวดน้ำหรือบรรจุภัณฑ์สำหรับผลิตภัณฑ์ที่เป็นน้ำที่อยู่ในชีวิตประจำวันของเราส่วนใหญ่เป็นขวด PET เพราะด้วยคุณสมบัติและความหลากหลายของรูปทรง จึงทำให้ผู้ประกอบการหลายคนเลือกใช้ขวด PET และมีโรงงานผลิตขวดพลาสติกมากมายที่รับผลิตขวดพลาสติก PET แต่ในความนิยมเหล่านั้น เรามักได้ยินข่าวลือที่ส่งเข้ามาตามสื่อออนไลน์เกี่ยวกับอันตรายจากขวด PET ว่ามีสารก่อมะเร็ง หรือทิ้งไว้ในรถแล้วจะเกิดสารอันตรายต่างๆ ซึ่งแท้จริงแล้วขวด PET มีอันตรายอย่างที่เล่าลือกันหรือไม่ เราจึงมาไขข้อข้องใจให้คุณในวันนี้
ทำความรู้จักกับขวด PET
ขวด PET หรือที่บางคนเรียกว่า ขวดเพ็ท เป็นขวดน้ำพลาสติกที่ผลิตจากพลาสติกชนิดหนึ่งที่มีชื่อว่า โพลีเอทิลีนเทเรฟทาเลต (Polyethylene Terephthalate: PET) คำว่า PET ไม่ใช่ชื่อขวดแต่เป็นชื่อพลาสติกที่ใช้ผลิตขวด
คุณสมบัติของขวด PET
พลาสติก PET เป็นพลาสติกที่มีน้ำหนักเบา มีความเหนียว ทนทานต่อแรงกระแทกสูง ขึ้นรูปทรงได้หลากหลาย มีต้นทุนต่ำ นำกลับมารีไซเคิลได้ และที่สำคัญเนื้อพลาสติกที่ใส ของบรรจุภัณฑ์ ช่วยเพิ่มภาพลักษณ์ ด้านความสะอาด และความสวยงามของผลิตภัณฑ์ภายใน จึงได้รับความนิยมอย่างยิ่ง โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมอาหารและยา เพราะเป็นพลาสติกใสที่มีความปลอดภัยในการใช้งาน จึงทำให้ขวด PET ได้รับความนิยมนำมาทดแทนขวดแก้วกันอย่างแพร่หลายจนกลายเป็นอุตสาหกรรมรับผลิตขวดพลาสติก PET เลยทีเดียว
แม้ว่าขวด PET จะสามารถเติมสีที่ปลอดภัยต่อการบรรจุอาหารให้บรรจุภัณฑ์ได้ แต่ในวงการสิ่งแวดล้อมก็มีการเรียกร้องให้ใช้แบบใส เพราะง่ายต่อการคัดแยกเพื่อ Recycle เช่น ขวดเครื่องดื่มสไปรท์ มีการเปลี่ยนจากขวดสีเขียวเป็นขวดสีใสเหมือนยี่ห้ออื่นๆ
ดื่มน้ำในขวด PET ที่ตากแดดในรถ เสี่ยงเป็นมะเร็ง จริงหรือ?
เป็นข่าวลือที่ถูกแชร์บ่อยมากข่าวหนึ่ง ว่า การดื่มน้ำในขวด PET ที่ตากแดดในรถ จะทำให้เสี่ยงเป็นมะเร็ง เพราะมีสารก่อมะเร็งละลายอยู่ในน้ำ ซึ่งเรื่องนี้ได้รับการยืนยันจากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ที่ได้ทำการทดลองและนำน้ำมาตรวจสอบปรากฏว่าไม่พบสารก่อมะเร็ง อีกทั้งภาชนะพลาสติกส่วนใหญ่ที่ หากถูกความร้อนจากแสงแดดมีความเป็นไปได้น้อยมากที่จะมีการละลายหรือปนเปื้อนสารก่อมะเร็งออกมา
นอกจากนี้กระทรวงสาธารณสุขได้มีการกำหนดเกณฑ์มาตรฐานของขวดน้ำดื่ม ว่าต้องผลิตจากพลาสติก PET ที่ทนความร้อนได้ไม่ต่ำกว่า 60-95 องศาเซลเซียส และยังปราศจากสารก่อมะเร็ง แต่ควรระมัดระวังการนำขวด PET กลับมาใช้ซ้ำเนื่องจากหลังเปิดฝาขวดน้ำอาจมีเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อโรคปะปนเข้ามาอยู่ในน้ำดื่มที่ยังดื่มไม่หมด ซึ่งอาจก่ออันตรายต่อร่างกายได้
ขวด PET ปลอดภัยจริงหรือไม่?
หลายคนอาจยังกังวลใจกับการใช้ขวดน้ำพลาสติกว่า อาจจะมีสารบางอย่างในพลาสติกที่ละลายออกมาปนเปื้อน ซึ่งเราได้ยกตัวอย่างสถาบันชั้นนำทั่วโลกที่มีการยืนยันความปลอดภัยของขวด พลาสติก PET เป็นเนื้อพลาสติกใสที่ปลอดภัยต่อการบรรจุอาหาร โดยไม่ต้องเติมสารเพิ่มความใส เหมือนพลาสติกอื่นๆ ทำให้ปลอดสาร BPA ซึ่งเป็นสารที่อาจก่อมะเร็งได้ เช่น
- องค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกา (US FDA) ที่ออกมายืนยันความปลอดภัยในการใช้ขวด PET บรรจุอาหารและเครื่องดื่ม
- องค์กรด้านความปลอดภัยทางอาหาร (Food Safety Authority) ประเทศนิวซีแลนด์ ได้ยืนยันว่าวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตขวด PET ไม่มีสาร DEHA (Diethyl Hydroxylamine) ที่เป็นสารก่อมะเร็งอยู่ในสารประกอบของ PET
- สถาบันวิทยาศาสตร์ธรรมชาติแห่งสหรัฐอเมริกา (Institutional Life Science Institute) ได้มีผลการศึกษาออกมาว่า ระดับความเป็นไปได้ที่สารปนเปื้อนจะแพร่ออกจากขวด PET นั้นต่ำกว่ามาตรฐานด้านความปลอดภัยที่กำหนดไว้ และปริมาณของสารปนเปื้อนที่ตรวจพบก็ต่ำกว่าระดับที่จะก่อให้เกิดผลทางพิษวิทยาได้
ซึ่งนอกจากจะได้รับการยืนยันเรื่องความปลอดภัยแล้ว การเลือกโรงงานรับผลิตขวดพลาสติก PET ที่ได้มาตรฐาน ก็เป็นอีกหนึ่งการยืนยันความปลอดภัยในขวด PET เช่นกัน
แม้ว่า ขวด PET จะได้รับการยอมรับว่า เป็นบรรจุภัณฑ์ที่ปลอดภัย แต่อย่างไรก็ตามตัวขวด PET ส่วนใหญ่ที่ผลิตออกมาจากโรงงานที่รับผลิตขวดพลาสติก PET มีวัตถุประสงค์เพื่อการใช้แล้วครั้งเดียวเท่านั้น การนำกลับมาใช้ซ้ำ จำเป็นต้องล้างให้สะอาด ตากให้แห้งสนิทก่อนใช้ เพื่อป้องกันเชื้อแบคทีเรียและเชื้อโรคที่อาจปนเปื้อนอยู่ในขวดและน้ำได้
